Fiedorowizna

W ostatnich latach XVI wieku Adam Iwan Chreptowicz założył tutaj wiele nowych wsi i osad bojarskich (drobni rycerze na Rusi). Przypuszczalnie w miejscu obecnej wsi istniała osada bojarska zamieszkała przez Fiedora Wilamowicza licząca w 1598 roku 2 włóki. W następnych latach ta osada zanikła, ale te grunty zarosłe lasem nadal zwano Fedorowizną.[1] W miejscu (w lesie) zwanym Fedorowizną w latach trzydziestych XIX wieku znowu powstały domy. Miejscowość o tej nazwie można odnaleźć na mapie z tego okresu.

Mapa Królestwa Polskiego z 1839 roku, widać tu niewielką osadę Fedorowizna.

W czasach Karola Brzostowskiego Fedorowizna rozwijała się bardzo szybko, podczas uwłaszczenia ziemi dworskiej notowano tutaj już 17 rodzin uwłaszczonych na 177 morgach ziemi.[2] Również liczbę 17 domów podaje Słownik Geograficzny z 1882 roku, ówcześnie mieszkało tutaj prawie 100 osób.[3]

Wieś Fedorowizna w 1921 roku liczyła 17 domów i 86 mieszkańców, w tym 1 prawosławny, należała do gminy Sztabin[4]. W latach 1935-1939 przeprowadzono tutaj scalanie gruntów[5].

Obecnie urzędowa nazwa to Fiedorowizna, lecz przed II wojną światową powszechnie pisano jeszcze Fedorowizna.

Przechodki (część wsi Fiedorowizna)

Przechodki zostały założone za czasów Karola Brzostowskiego w połowie XIX wieku w ramach dóbr sztabińskich. Również ta miejscowość została wymieniona wśród miejscowości uwłaszczonych w latach 1855-1864. W Słowniku Geograficznym podano liczbę 30 uwłaszczonych gospodarstw[6], jednak zapewne jest to błąd, chodziło tylko o 3 gospodarstwa. Przechodki miały ówcześnie status kolonii.[7]

Przechodki liczyły w 1921 roku 5 domów i 29 mieszkańców, wszyscy Polacy i katolicy.[8] W latach 1935-1939 przeprowadzono tutaj scalanie gruntów, razem z gruntami Fiedorowizny.[9]


[1] Wiśniewski J, Dzieje osadnictwa...., s. 157.

[2] Słownik Geograficzny...., tom XII, s. 48.

[3] Tamże, tom II, s. 377.

[4] Skorowidz....., s. 6.

[5] 63/33/0/39 [...]scalenie gruntów wsi Fiedorowizna gminy Sztabin [korespondencja, wykazy gospodarstw, protokoły, opis obszaru, orzeczenia]; 1935-1939 hasła indeksu: Fiedorowizna

[6] Słownik Geograficzny..., tom XII, s. 48.

[7] Tamże, tom IX, s. 127.

[8] Skorowidz....., s. 6.

[9] 63/33/0/39 [...]scalenie gruntów wsi Fiedorowizna gminy Sztabin [korespondencja, wykazy gospodarstw, protokoły, opis obszaru, orzeczenia]; 1935-1939, hasła indeksu: Fiedorowizna, opis: poszyt; ; ; ; polski; s.178; ; ; Księga koktroli Nr 108 3880/2 31 105 Verkoppelung;